Hiatal Herni Nedir?
Hiatal herni, dev mide fıtığı olarak da bilinen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığı yaşayan hastalarda midenin üst kısmı diyaframdan dışarı doğru sarkar ve göğüs boşluğunun bulunduğu alana geçer. Bu yer değişimi nedeniyle hasta farklı sağlık sorunları yaşayabilir.
Özellikle ileri yaştaki hastalarda görülen hiatal herninin farklı türleri vardır. En yaygın olarak görülen tür tip 1’dir. Tip 1 olarak adlandırılan türün diğer adı kayan hiatal hernidir. Bu türde kayma sonucu yukarı çıkan mide daha sonra tekrar aşağı doğru geriler.
Tip 2, yuvarlanan hiatal herni olarak bilinir. Tip 2’de yemek borusunun yanında bir çıkıntı meydana gelir. Tip3 ise tip 1 ve 2’nin karışımıdır. Hem kayma hem de çıkıntı oluşumu görülür. Tip 4 söz konusu olduğunda farklı organları da etkileyen fıtıklaşma sorunu yaşanır.
Hiatal Herni Belirtileri Nelerdir?
Hiatal herni belirtileri her zaman görülmeyebilir. Hastada sadece kayma problemi varsa fıtığı fark etmek zor olabilir. Bazı hastalarda ise birtakım belirtiler görülebilir:
- Asit reflü yaygın olarak görülen belirtilerden biridir.
- Mide ekşimesi ve göğüste yanma hissi ortaya çıkabilir.
- Mide fıtığı olan hastalarda göğüste sancı hissi olabilir.
- Hastalarda yemek yemese bile tok hissetme durumu vardır. Ayrıca yemekten sonra hemen doyma sık yaşanan bir durumdur.
- Hastada mide yanması olabilir.
- Geğirme ve kusma sık yaşanan durumlar arasındadır.
- Gastroözofageal reflü, hastanın en sık yaşadığı sorunlardan biridir. Mide asidinin özofagustan geçerek ağza gelmesine yol açar.
- Hastalar- besinleri yutmakta zorluk çeker. Yutkunma esnasında boğaza bir yumru oturuyormuş gibi hissedilir.
- Mide asidinin yol açtığı boğaz tahrişi sorunu yaşanır.
- Bazı hastalar nefes darlığı problemi de yaşar.
Hiatal Herni Nasıl Teşhis Edilir?
Hastalar genellikle reflü şikâyetleriyle hekime başvurduklarında ya da başka bir rahatsızlıktan kaynaklı incelemeler yapılırken hiatal herni tanısı konulur. Teşhis için başvurulan yöntemlerden biri röntgendir. Hastadan göğüs röntgeni istenir. Endoskopi de uygulanan teşhis yöntemlerinden biridir. Video röntgen olarak da bilinen özofagram ya da özofagus manometrisi gibi farklı teşhis yöntemleri de kullanılır.
Hiatal Herni Tedavi Yöntemleri
Hiatal herni tedavisi için nasıl bir yöntem uygulanacağı hastalığın şiddetine göre belirlenir. Eğer hastanın herhangi bir şikâyeti yoksa bir tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. “Hiatal herni nasıl geçer?” sorusunun yanıtı asit reflüsü olması durumunda ilaç olarak verilebilir. Reflüden daha şiddetli şikâyetleri olanların ise ameliyat olması gerekir.
Hiatal Herni Ameliyatı Ne Zaman Gerekir?
Hiatal herni ameliyatı belirtilerin şiddetli olması halinde gereklidir. Ayrıca fıtığın çok büyük olması, şimdi olmasa bile gelecekte risk teşkil etmesi, ilaçların yeterli olmaması gibi durumlarda da hekim ameliyata karar verebilir.
Ameliyat sırasında mide orijinal konumuna geri getirilir. Fıtığın oluşmasına neden olan boşluk kapatılır. Laporoskopik cerrahi ile yapılan operasyon sonrasında hastanın karnındaki izler oldukça küçük boyutlardadır. Bu sayede estetik açıdan hastaları rahatsız edecek bir görünüm meydana gelmez.
Ameliyat sonrasında iyileşme süresi yaklaşık altı haftadır. Hasta, ameliyat sonrasında berrak sıvı diyeti uygulamalıdır. Aşamalı olarak katı gıdalara geçmelidir. Hastalar genellikle ameliyat sonrasında kilo kaybeder. Yaklaşık 4-5 kiloluk bir kayıp söz konusudur. Ameliyat genellikle başarılı bir şekilde sonuçlanır. Ancak herhangi bir olumsuzluk riskine karşı hastanın düzenli olarak takip edilmesi ve kontrollerin aksatılmaması önemlidir. Fıtığın tekrarlaması halinde yeniden ameliyat gerekebilir. Hiatal herni operasyonunun uzman bir hekim tarafından yapılması, operasyonun başarı şansını artırır.
Hiatal Herni Risk Faktörleri ve Nedenleri
“Hiatal herni neden olur?” sorusunun yanıtı merak edilen konulardan biridir. Fıtığın oluşması için organları birbirinden ayıran dokularda bir zayıflık söz konusu olmalıdır. Bu zayıf kısımdaki açıklık fıtığın meydana gelmesine neden olur. Söz konusu zayıflığın nedeni yaralanmalar ya da mide ameliyatları olabilir. Ayrıca stres ve yapılan ağır işlerin de doku zayıflığına ve hiatal herni oluşumuna neden olması muhtemeldir. Doğum kusurlarından kaynaklı olarak da böyle bir sorun yaşanabilir.
Kronik öksürme ve hapşırmalardan kaynaklı olarak hiatal herni rahatsızlığı yaşayan hastalar vardır. Ayrıca kronik kabızlığın söz konusu olması, hastanın obez olması da bir risk faktörüdür. Sık sık kusmaya bağlı olarak hastalık gelişebilir. Yapılan ağır egzersizler, sürekli ağırlık kaldırma, hamilelik ve doğum gibi durumlardan kaynaklı olarak da hiatal herni hastalığı ortaya çıkabilir.
Hiatal Herni İle Yaşam: Beslenme ve Yaşam Tarzı Tavsiyeleri
Hiatal herni ile yaşamınızı sürdürürken belli detaylara dikkat ederek yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken detaylardan biri yemek porsiyonlarınızı küçültmektir. Bu sayede midedeki basıncı azaltabilirsiniz. Yağlı besinlerden uzak durmanız önemlidir. Çok geç saatlerde yemek yememek, uyurken başı yüksekte tutmak da yapmanız gerekenler arasındadır. Sigara kullananların bu zararlı alışkanlığından vazgeçmesi mide kaslarının güçlenmesine ve hiatal herni riskinin azalmasına yardımcı olur.
Hiatal Herni ve Reflü Arasındaki İlişki
Hiatal herni zamanında tedavi edilmediği takdirde belli sorunlara yol açar. En yaygın şekilde görülen problem asit reflüsüdür. Reflüye bağlı olarak yemek borusunda iltihaplanma ortaya çıkar. Bu nedenle ağrı, yutma güçlüğü gibi problemlerin yaşanması muhtemeldir. Ayrıca ülser ve kanama da yaşanabilir.
Barrett özofagusu, yemek borusunda doku değişikliklerine yol açan bir durumdur ve hiatal herniye bağlı olarak gelişebilir. Barret özofagusu her ne kadar tek başına ciddi bir sorun olarak görülmese de kanser belirtisi olma ihtimali vardır. Bu nedenle hekim tarafından biyopsi yapılmasına karar verilebilir.
